विराटनगर । संघीयता स्थापनापछि प्रदेश संरचना अन्तर्गतको प्रदेश संसदमा सहभागी भएकामध्ये १३ जना मात्रै दोहोरिएका छन् । एक कार्यकाल सकाएर पुनः निर्वाचन प्रतिस्प्रर्धामा फर्केकामध्ये १५ जना पराजित भएपछि उनीहरु पुनः प्रदेशसभामा फर्कन नपाएका हुन । गत मंसिर ४ गते सम्पन्न निर्वाचनको पछिल्लो मतपरिणाम अनुसार प्रदेश १ का ५६ वटा प्रदेशसभा निर्वाचन क्षेत्रमध्ये ४७ वटाको अन्तिम मत परिणाम आईसकेको छ । यस पटक पनि नेकपा एमाले प्रदेशसभामा ठूलो दल बन्ने हैसियतमा देखिएको । एमाले एक्लै २१ सिटमा विजयी भइसकेको छ । अझै गणना जारी रहेकामध्ये ४ वटामा अग्रता कायम छ । नेपाली कांग्रेस १२ क्षेत्रमा विजयी भएको छ, जारी गणनामा चारवटा क्षेत्रमा अग्रता बनाईरहेको छ ।
यो निर्वाचनमा माओवादी केन्द्रले ९ वटामा विजय प्राप्त गरेको छ । नेकपा एकीकृत समाजवादीले ३ वटामा जित हाँसिल गरेको छ । राप्रपाले २ वटामा सिट लिन सफल देखिएको छ ।
प्रदेश १ का लागि प्रदेशसभाको पुनः प्रवेश पाउनेमध्ये एमालेका ७ सांसद रहेका छन् । रामबहादुर राना, इलाम २ (२), हिक्मतकुमार कार्की, झापा ५ (१), एकराज कार्की, झापा २ (१), इन्द्रमणि पराजुली, धनकुटा (२), लिलाबल्लभ अधिकारी, मोरङ २ (२), निरन राई, धनकुटा (१) र बुद्धिकुमार राजभण्डारी, सोलुखुम्बु (२) छन् ।
नेपाली कांग्रेसबाट प्रदेशसभामा दोहोरिनेमा केदार कार्की, मोरङ ६(२) छन् । उदपुरका हिमाल कार्की उदयपुर १ (२) मा अग्रता बनाईरहेका छन् ।
माओवादी केन्द्रबाट दोहो¥याउनेहरुमा इन्द्रबहादुर आङ्बो पाँचथर (२) बाट र नारायण बहादुर मगर उदयपुर २ (१) बाट छन् । एमाले फुटेर बनेको नेकपा एकीकृत समाजवादीका उम्मेदवार तथा हालका मुख्यमन्त्री राजेन्द्रकुमार राई, भोजपुर (१) बाट निर्वाचित भएका छन् । इलाम १ (१) बाट समाजवादीकी उमेदवारी एवं प्रदेश १ की पर्यटनमन्त्री खिनु लङ्वा लिम्बू अग्रता कायम गरिरहेकी छिन् ।
पराजय व्यहोर्ने प्रदेशका निवर्तमान सांसदहरू
प्रदेश १ को संसदमा यस पटक दोहारिने संभावना भएकामध्ये नेपाली कांग्रेसका नेता राजिव कोइराला पराजित बनेका छन् । उनी सुनसरी २ (२) बाट पराजित बनेका हुन् । उनी अघिल्लो संसदमा कांग्रेस संसदीय दलका नेता थिए । यस पटक मुख्यमन्त्रीको दावी प्रस्तुत गर्दै आएका थिए । यस्तै मुख्यमन्त्रीको चाहना राखेका एमाले नेता तथा प्रदेश १ का पूर्व सामाजिक विकास मन्त्री जीवन घिमिरे मोरङ ४ (२) बाट कांग्रेस नेता भीम पराजुलीसँग पराजित भए । निवर्तमान उपसभामुख सरस्वती पोखरेल सुनसरी ३ (१) बाट पराजित बनेकी छिन् । माओवादी केन्द्रकी उनी अघिल्लो पटक समानुपातिकबाट निर्वाचित भएकी थिइन् ।
अघिल्लो कार्यकालमा ओखलढुंगा (१) बाट निर्वाचित भएर मन्त्रीसमेत बनेका एमाले नेता अम्बिरबाबु गुरुङ यस पटक पराजित भएका छन् । एमालेका उत्तमकुमार बस्नेत सोलुखुम्बुको (१) बाट पराजित बनेका छन् । प्रदेश १ का यातायात तथा सञ्चारमन्त्री उपेन्द्र प्रसाद घिमिरे पनि हारेका छन् । माओवादी नेता कुशल लिम्बू मोरङ १ (१) बाट हारेका छन् । भने माओवादीको समानुपातिक सांसद बनेकी धनकुटाकी कुशुमकुमारी श्रेष्ठ पनि पराजित भएकी छिन् ।
हालका प्रदेश स्वास्थ्यमन्त्री जयराम यादव मोरङ ५ (२) बाट पराजित बनेका छन् । प्रदेश १ का कृषिमन्त्री झलकबहादुर मगर झापाबाट पुनं संसद फर्किन रोकिएका छन् । एमाले नेता तेजमान कन्दङ्बा तेह्रथुम २, माओवादी नेता पूर्णप्रसाद राजवंशी झापा ३ (२), एमालेबाट बसन्तकुमार बानिया पनि झापा ३ (१) बाट पराजित बनेका छन् ।
यस्तै एमालेबाट समानुपातिक सांसद बनेर संसद छिरेकी बसन्तीदेवी यादव यसपटक हारेकी छिन् । एमाले छोडेर मोरङ ५ (२) बाट प्रत्यक्षमा प्रतिस्पर्धा गरेकी उनलाई जितका लागि आवश्यक मत प्राप्त भएन । समानुपातिक कोटाबाट सांसद बनेकी नेकपा एकीकृत समाजवादीकी नेतृ सरिता थापा संखुवासभा २ बाट पराजित बनेकी छिन् ।
प्रदेश १ मा अघिल्लो संसदमा प्रतिनिधित्व गर्ने ९३ जना सांसदमध्ये एमाले नेता जगदिशप्रसाद कुसियैत, भीम आचार्य, शेरधन राई तथा माओवादी नेता रामकुमार राई संघीय सांसदको प्रतिस्पर्धामा थिए । एमाले नेताहरू कुसियैत सुनसरी ४, आचार्य सुनसरी २, राई भोजपुरबाट प्रतिस्पर्धा गरेका छन् । उनीहरुमध्ये आचार्य र कुसियैतले अग्रता लिएपनि शेरधन राई पराजित भईसकेका छन् । माओवादी नेता रामकुमार राई पनि खोटाङबाट प्रतिनिधिसभामा निर्वाचित भएका छन् । २०७४ सालमा प्रदेश १ प्रदेशसभामा आएका अन्य ६१ जना सांसद यो निर्वाचनमा प्रत्यक्षतर्फ भाग लिएका छैनन् ।
