विराटनगर । सामान्य वर्षाकै कारण मोरङको केराबारी गाउँपालिका १ का सातघरमा बाढीले क्षति पुर्यायो ।
मोरङका प्रमुख जिल्ला अधिकारी काशीराज दाहालका अनुसार छ घरमा आंशिक र एक घरमा पूणर् क्षति भएको छ । गतवर्ष कार्तिक १, २ र ३ गतेको वर्षापछि मोरङमा बाढी, डुबान, तथा कटानले ६४ करोड रुपिँया बराबरको क्षति पुर्याएको तथ्यांक जिल्लाविपद् व्यवस्थापन समितिले गृहमन्त्रालयमा सिफारिस गरेको छ । क्षति बेहोर्ने नागरिकले अहिलेसम्म राहतभने पाएका छैनन् । प्रमुखजिल्ला अधिकारी दाहालले राहतका लागि गरिएको सिफारिस अनुसारको बजेट प्राप्त भईनसकेको जानकारी दिनुभयो ।
वर्षा सुरु भएसँगै मोरङमा विपद् जोखिमबाट नागरिकलाई सुरक्षा दिनप्रति कार्यका काम समेत सुरु गरिएको छ । प्रमुख जिल्लाअधिकारी दाहालका अनुसार प्रकोप स्तरीकरणसँगै संभावित जोखिम क्षेत्रमा सचेतनाको काम स्थानीय तहबाट भईरहेको छ । मोरङ जिल्लाभर दशवटा खोलातथानदीले वर्षेनी क्षति पुर्याउँदै आएको छ । जिल्लाका बुढी/केशलिया, सिंघिया, लोहन्द्रा, चिसाङ, डाँस/मरिया बक्राहा, रतुवा, मावा, बक्राहा, तेली, सुकुना, कयर खोलाले वर्षेनीक्षतिगर्दै आएका छन् । मोरङमा बुढी/केसलियाले सुन्दरहरैंचा नगरपालिका, बुढीगंगा गाउँपालिका, विराटनगर क्षेत्र प्रभावितगर्दछ । यसैगरी सिंघियाले बुढीगंगा, विराटनगर, ग्रामथान, कटहरी र जहदा, लोहन्द्राले बेलबारी, सुन्दरहरैंचा, ग्रामथान, कटहरी, जहदा, रंगेली, धनपालथान, चिसाङले लेटाङ, केराबारी, बेलबारी, कानेपोखरी, र रंगेलीलाई क्षतिगर्दै आएको छ ।
डाँस/मरिया बक्राहाले लेटाङ, पथरीशश्चिरे, कानेपोखरी, रंगेली, रतुवामाई, मावाखोलाले उर्लाबारी, रतुवामाई, सुनवर्षी, बक्राहाले उर्लाबारी र रतुवामाई, तेलीले लेटाङ र उर्लाबारी, सुकुना तथा कयरले बेलबारीलाई वर्षेनी डुबान, कटानसहित बाढीको प्रकोपमा पार्दै आएको छ । जिल्लाविपद् पूर्वतपारी तथा प्रतिकार्य योजना तयार पार्ने कामका लागि जिल्लाविपद् व्यवस्थापन समितिले दोहोरिने क्षतिलाई रोक्न विशेष ध्यान दिईरहेको प्रमुखजिल्लाअधिकारी दाहालले जानकारी दिनुभयो । विपद् व्यवस्थापन समितिको बैठक बसेर प्रतिकार्यका कामका लागि विशेष योजना बनाउने, स्थानीय तह मार्फत विपद् व्यवस्थापन कोषमा बजेटको प्रवन्धमिलाउने, जनशक्ति तथा सामाग्री तयारी अवस्थामा राख्ने जस्ता निणर्य गरिएको छ ।
मोरङका दक्षिणी पालिकाका डुबान र कटानको जोखिममा र उत्तरी क्षेत्रका पालिकाहरु बाढी,कटान र पहिरोको जोखिममा रहेको यकिन गरिसकिएको छ । प्रमुख जिल्ला अधिकारी दाहालले सोमबारदेखि स्थानीय तहस्तरमा प्रतिकार्य पूर्व तयारीको काम सुरु गरिने भएको छ ।
जिल्लामा विपद्को स्थिति आए नेपाली सेना, सशस्त्रप्रहरी, नेपाल प्रहरीबाट दुईहजार ५०० जनशक्ति परिचालन हुनेछन् । त्यस बाहेक स्थानीयतहमा रहेको विपद् प्रतिकार्य टिम समेत सहभागिहुनेछ । प्रमुख जिल्लाअधिकारी दाहालले जिल्लामा उद्धारका लागि तीनवटा बोट तयारी अवस्थामा राखिएको छ । बाँकी उद्धारपछि व्यवस्थापन गर्ने स्थान छनौट, व्यवस्थापनका लागि आवश्यक सामाग्री, उद्धारका लागि आवश्यक पर्ने सामाग्री र उद्धारपछि उनीहरुलाई राहत व्यवस्थापन गर्ने विषयमा समेत सम्बन्धित क्षेत्रका सरोकारवाला निकायसँग छलफल भईरहेको प्रमुख जिल्लाअधिकारी दाहालले जानकारी दिनुभयो । आवश्यक सामाग्री उपलब्ध गराउन प्रदेशस्थित आन्तरिक मामिला तथा कानुन मन्त्रालय अन्तर्गत प्रदेश विपद् व्यवस्थापन केन्द्रसँग माग गरिएको उहाँले जानकारी दिनुभयो ।
गतवर्ष कार्तिकको वर्षा र त्यसले कटान गरिएको नदीतटीय क्षेत्रमा रोकथामका काम समेत भईरहेको छ । मोरङको रंगेली नगरपालिकाको १, २, ३ गतवर्ष चिसाङ्ग खोलाले गरेको कटानमा अहिले रोकथामको काम भईरहेको बताउनुभयो । अहिले स्थानीयतहमा विपद् प्रतिकार्यको योजना बनाउने निर्देशन दिइएको छ । प्रदेशको राजधानी विराटनगर समेत हरेक वर्षाको समयमा ढुबानको जोखिममा पर्दै आएको छ ।
विराटनगरमा केसलिया र सिंघिया खोलाको बाढीले बढी जोखिमनिम्त्याउँदै आएको छ । विराटनगर, १, २, ४, ५, ६, ७, ८, ११, १२, १४, १६, १८ र १९ नम्बर वडा बढी जोखिम मानिन्छन् ।