प्रमिला कार्की/नेपाल न्यूज बैकं
ऋचा शर्मा वौद्धिक र अध्ययनशिल नायिकाको सूचीमा पर्छिन् । सिर्जनात्मक र सामाजिक क्षेत्रमा उनको विशेष रुचि छ । पछिल्लो समय उनका आधा दर्शन फिल्म लाइनमा छन् । उनको मूख्य भूमिका रहेको फिल्म सारंग यही माघ २५ गतेबाट हलमा आउँदैछ । नेपाली सिने उद्योग, सामाजिक एवं राजनीतिक मुद्दा र आउन लागेको फिल्मका विषयमा गरेको कुराकानी।
हिजोआज के काममा व्यस्त हुनुहुन्छ ?
फिल्म ‘सारंग’को प्रमोशन गरिरहेका छौ । सारंग सिनेमा यही माघ २५ गते रिलिज हुदैँछ । अभिभावक र बच्चाहरुले हेर्नैपर्ने सिनेमा बनेको छ । मन छुने सिनेमा बनाएका छौं । सिनेमा घरसम्म गइदिनुहोला भनेर प्रमोशन गरिरहेको छु ।
कलाकारिता क्षेत्रमा कसरी आउनुभयो ?
यस क्षेत्रमा आउनुको बेग्लै कथा छ । लामो संघर्षहरुपछि सिने क्षेत्रमा आएको हुँ । आफैंले प्रयास गरेर एक–एक स्टेप चढ्दै, गीतको म्यूजिक भिडियोमा अभिनय वा नाच्दै यतातिर आएको हुँ । मिस नेपालमा आइसकेपछि भने सिनेमामा अभिनय गर्न थालेको हुँ ।
माघ २५ गतेदेखि हजुरले अभिनय गर्नुभएको फिल्म सारंग प्रदर्शनमा आउँदै छ । फिल्मले के सन्देश दिन खोजेको छ ?
यो फिल्म तीनवटा स्पेसल शोहरु गरिरहेका छौं । धरानमा एउटा च्यारिटी शो गर्यांै दुईवटा स्कूलका प्रिन्सिपल, शिक्षक, अभिभावकहरु, एनजीओका व्यक्ति र केही साथीहरुलाई पनि फिल्म देखायौं । उहाँहरुको प्रतिक्रिया लिने काम गर्यौं । उहाँहरुले एकदमै धेरै मन पराउनुभयो । किनभने सिनेमामा बच्चाहरुले जादू नै गरेका छन् ।
उनीहरुको अभिनय, बुझेका कुरा जसरी पर्दामा देखाएका छन् एकदमै मन छुने बनेको छ । फिल्ममा एकदमै पारिवारिक कथा समेटिएको छ । अहिलेको जल्दोबल्दो कथा, श्रीमान–श्रीमतीबीच हुने झगडाले बच्चाहरुलाई कस्तो मानसिक असर पारिरहेको छ भन्ने कुरा सिनेमाले बोलेको छ ।
त्यो बाहेक सानो छँदा साथी बनाउने अर्थात को र कस्तो साथी बनाउने, कुन जातको हो त्यसले केही फरक पर्दैन् थियो । तर अहिले धेरै सोच्छौ, धेरै स्वार्थी भएका छौ । त्यही भएर सोचेर मात्र साथी बनाउँछौं । सानो बेलामा साथी भए पुग्ने, उसको लागि जे नि गर्ने हुन्थ्यो । यही बारेमा पनि सिनेमाले बोलेको छ । यसलाई अभिभावकहरुले धेरै नै मन पराउनु हुनेछ, हामीलाई धन्यवाद दिनु हुनेछ ।
फिल्ममा तपाईको भूमिका के कस्तो छ ?
यसमा मेरो भूमिका एक श्रीमती र एउटा आमाको छ । श्रीमानसँगको झगडाले उसको मानसिकता कस्तो हुन्छ । उसले जीवनमा के चाहन्छ र घरलाई कसरी मिलाउन खोजिरहेको छ भन्ने कुरा फिल्ममा रहेको भूमिकाले भनिरहेको छ । यसका साथै सम्बन्धविच्छेद भन्ने कुराले महिलाहरुलाई कति असर पारिरहेको छ भन्ने कुरा फिल्मले बोलेको छ । बाहिरको काम पनि नगर्ने, घरमै बस्ने साथै मानसिक तनावमा गुज्रिरहेका महिलाहरुसँग फिल्म धेरै नै सम्बन्धित छ ।
खासमा फिल्मको स्क्रिप्ट राम्ररी अध्ययन गरेर नै अभिनयका लागि साइन गर्नुभएको हो ?
निर्देशक प्रशान्त तामाङले मेरै लागि लेखेको भनेर स्क्रिप्ट लिएर आउनु भएछ । त्यो भन्ने वित्तिकै एक प्रकारमा सम्मान भएको अनुभूति भयो । सुरुमा स्क्रिप्ट पढ्दा त्यति राम्रो थिएन, कति कुराहरु मिस भएको जस्तो थियो । त्यसपछि त्यसलाई सुधार गर्नुपर्छ भनेर बस्यौं । धेरै कुरामा सल्लाह भयो, अरु कलाकारसँग पनि सबैले छलफल गर्यौं । प्रशान्तको भिजन भने क्लियर थियो, एकदम सामान्य र इनोसेन्ट फिल्म बनाउन चाहनुहुन्थ्यो ।
बच्चाहरुसँग प्रशान्तको एकदमै लगाव छ । विगत १०–१५ वर्षदेखि डान्स टिचर भएको मान्छेले बनाउन खोजेको फिल्म एकदमै मिठास लाग्यो । सिनेमा खिच्दै जाँदा राम्रो हुन्छ जस्तो लागेको थियो । तर जब सिनेमा पूर्ण रुपले हेरें त्यसपछि एकदमै उत्कृष्ट लाग्यो ।
नयाँ निर्देशकसँग काम गर्दा कस्तो अनुभव रहयो ?
एकदमै रमाइलो रह्यो । नयाँ निर्देशकसँग काम गर्न एकदमै मनपर्छ । किनभने नयाँहरुमा एकदमै मेहेनत गर्ने र उर्जा हुन्छ । म केही गर्छु भन्ने र आफूलाई साबित गर्नुपर्छ भन्ने खालको भावना हुन्छ । पछि सिक्दै गएपछि यस्ता कुराहरुलाई सामान्य लिनेपनि देखेका छौ । तर प्रशान्तमा एकदमै सकारात्मक उर्जा थियो । यही कारणले मैले सक्दो यसलाई सपोर्ट गरेको हो ।
फिल्ममा बाल मनोविज्ञानको कथा देखाइएको छ भन्नुभयो । तपाई यतिबेला आमा बनिसक्नुभएको छ । फिल्ममा अभिनय गर्दैगर्दा कस्तो अनुभव गरिरहनुभएको छ ?
फिल्म गर्ने बेला मेरो बाबु सानै थियो । तपाईहरुले फिल्म हेर्नु नै हुन्छ होला, त्यो बेला म मोटी थिए, सुत्केरी नै थिए । बच्चा काखे हुने बेलासम्म पनि तपाईले कति कुराहरु ध्यान दिनुहुन्न, जस्तै म र मेरो श्रीमानबीच कुनै कुरा मिलेन भने ठूलो ठूलो स्वर गर्ने गरेका थियौं । तर सारंग अभिनय गरिसकेपछि त्यो कुरा मैंले बन्द गरेको छु । मैले त्यो फिल्मबाट सिकेको कुरा भनेको नै बच्चाहरुको अगाडि झगडा गर्नु हुदैँन् भन्ने हो । बच्चाहरुलाई त्यो खालका व्यवहार र बोली सुन्न दिनु हुदैँन् भन्ने मैले सिक लिएर गएको छु ।
हजुरले भनिहाल्नुभयो स्क्रिप्ट लेख्दा नै हजुरको लागि लेखेको थियो भनेर । फिल्म प्रदर्शनमा आउनै बाँकी छ । यसको मूल्यांकन पक्कै हुनेछ । हजुर आफैंलाई चाँही आफ्नो अभिनयले कत्तिको न्याय गरेको जस्तो लाग्छ ?
एउटा अपेक्षा हुन्छ । सिनेमामा म छु भने यो मान्छेले त गरिहाल्छ भन्ने खालको अपेक्षा हुने रहेछ । तर प्रशान्तले तपाईलाई केही पनि थाहा छैन् भन्ने खालको बनाएर एकदमै जिरोमा ल्याएर काम गराएको छ । सिनेमा त सहयोगी कलाकार जस्तो मात्र हो ।सम्राट र आदित्य चाहीं मुख्य हिरोहरु हुन् । फिल्मको मुख्य कलाकार भनेको उनीहरु नै हुन् । सिनेमाभरी उहाँहरुलाई देख्नुहुनेछ । सिनेमामा पात्र आएपछि कस्तो हुन्छ भने कि तपाईले भोगेको, कि देखेको, कि सुनेको कुरा हुनुपर्छ । मेरो तर्फबाट दुई सय प्रतिशत नै प्रयास गर्छु र गरेको छु । जति जनाले सिनेमा हेर्नु भएको छ, उहाँहरुले मन पनि पराउनुभएको छ । फिल्ममा खासमा मैले खेलेको भूमिका मन पराउने भन्दा पनि मन नपराउने खालको छ । एकदमै किचकिचे स्वभावको छ । यसमा दर्शकहरुलाई पनि रिस उठ्ने मन नपर्ने भयो भने त्यो नै सफलता हो ।
फिल्मको भिलेनलाई देखेर रिस उठ्नु भनेको उसले राम्रो काम गरेको हो । यो फिल्ममा यस्तै छ । मैले आफ्नो तर्फबाट सक्दो गरेको छु । सबैभन्दा ठूलो कुरा भनेको निर्देशकले कति देखाउन सक्नुभयो भन्ने हो ।
उक्त भूमिका निर्वाह गर्न चाँही कत्तिको सहज या अप्ठ्यारो भयो ?
फिल्ममा त्यति गार्हो भएन् । तर एउटा सिनमा भने गार्हो भएको थियो । दर्शकहरुले पनि रुचाउनु हुदैँन् जस्तो लाग्छ । एउटा बच्चालाई पिटेको सिन छ । त्यो सिन गर्नको लागि मलाई एकदमै अप्ठयारो भयो । सिनेमामा एउटा कुरा धेरै पटक गर्नु पर्ने हुन्छ । धेरै सट चाहिन्छ । त्यही कुरा धेरै पटक गर्दा त मान्छेलाई दुख्छ नि । हानेको जस्तो मात्र गरौं भने त्यो देखाएको जस्तो देखिएला । तर त्यो एउटा सिन एकदमै गार्हो किसिमको थियो ।
यतिबेला तपाईका कतिवटा फिल्म पाइपलाइनमा छन् ?
रिलिजको क्रममा पहिलो सारंग हो । यही माघ २५ गते हल आउँछ । त्यसपछि चैत्र १ गते ‘राजागन्ज’ प्रदर्शनमा आउने तयारी छ । त्यसपछि दिपेन्द्र खनालसँग सानो सहकार्य गर्न पाएँ ‘मेयर’ भन्ने फिल्ममा त्यो सायद वैशाखमा रिलिज हुने कुरा छ । त्यसपछि ‘कोशेढुङ्गा’ भर्खरै साइन गरें । यो भने भदौ, असोजतिर आउँछ होला । अहिले ‘बलिदान’ सुट भइरहेको छ । यसको अझै काम बाँकी छ । त्यसपछि ‘बिमान’ भन्ने फिल्म सकाएको छु ।
अहिले सामाजिक सञ्जालमार्फत भाइरल हुने ट्रेन्ट चलेको छ । त्यस्ता केही भिडियो र गीतहरु राख्ने गरिएको छ जसले वाल मनोविज्ञानमा कस्तो असर परिरहेको छ ? कलाकारको नजरबाट कसरी मूल्यांकन गर्नुहुन्छ ?
सकरात्मक प्रतिक्रिया मात्र आउँछ भनेर सामाजिक सञ्जालमा बस्दै नबस्न सुझाव दिन्छु । त्यसले एकदमै हानी गर्छ । मानसिक रुपमा विछिप्त नै बनाउँछ । यदी नकारात्मक टिप्पणी लिन सक्नुहुन्न भने सामाजिक सञ्जाल तपाईका लागि होइन् । तर म आफ्नो इच्छा गर्छु, मेरो बच्चालाई एक्सपोज गर्छु अथवा बलियो सोच बनाएर सामाजिक संजालको प्रयोग गर्छुभन्ने लाग्छ भने ठिकै छ । अहिले टिकटकको अफिस नै खुल्यो नेपालमा । नकरात्मक कुराहरु फिल्टर भएको देखिन्छ । तर धेरै नै फिल्टर गर्न चाँही बाँकी छ । कुनै समूदाय विरुद्ध वा अपशब्द बोल्यो भने तुरुन्तै भिडयो डिलिट हुन्छ । त्यो चाँही राम्रो कुरा हो । तर पनि सामाजिक सञ्जालमा धेरै नै फिल्टर हुन आवश्यक चाँही छ । म चाँही कमेन्ट कहिल्यै हेर्दिन् । कमेन्टबाट के लिने के नलिने भन्ने कुरा आफ्नै हो ।
खासमा कलाकारहरुको वैवाहिक जीवन किन टिकिरहेको छैन्, भर्खरै एक जना चर्चित गायिकाको पनि सम्बन्ध बिच्छेदको चर्चा चलिरहेको छ नि ।
कलाकारहरु पब्लिक फिगर भएकाले घट्नाहरु चाँडो बाहिर आउँछ । नेपालमा पछिल्लो पाँच वर्षमा ३३ प्रतिशतले सम्बन्ध विच्छेदका घट्ना बढेका छन् । त्यसमा कलाकारिता क्षेत्र पनि पर्छ । कोही मानिसले सहरमा डिभोर्स घट्ना बढिरहेको छ भन्छन् । तर गाउँमा पनि बढिरहेको छ । कलाकारको समाचार छिटो कभर हुन्छ र जनतासम्म पुग्छ । भर्खरै एकजना गायिकाको सम्बन्धविच्छेद भएको भनेर समाचारहरु आइरहेका छन् । उहाँको श्रीमानको नामसम्म पनि याद छैन् मलाई । केटीहरुलाई अलिकति बढी चर्चामा ल्याइने गरेको छ । केटीहको नाम बिकाउने प्रचलन बढ्दो छ । वैवाहिक सम्बन्ध टिकाउन नसक्नु दुःखको कुरा हो । तर मानिसले मर्नुभन्दा अगाडि बढ्नु सजिलो लाग्छ । त्यसले मानसिक रुपमा आनन्द दिन्छ भने त्यही नै गर्नुहोस् भन्छु । बच्चाहरु छन् भनेचाँही कम्प्रोमाइज पनि गर्नुहोस, मिल्नुहोस् ।
कलाकारित क्षेत्रमा अब्बल भूमिका र अभिनय हुँदाहुँदै पनि महिला–पुरुषमा पारिश्रमिकको विभेद छ भन्ने सुनिन्छ । हजुरले त्यस्तो भोग्नुभएको छ ?
कम पारिश्रमिक पाउने तर जताततै हिड्नुपर्ने महिला नै हुन्छन् । महिलालाई सुरक्षाको कुरा पहिलो हुन आउँछ । पारिश्रमिककै कुरामा हिरोहरुले ५० लाख पाइराख्दा हिरोइन ले कति पाइराखेका छन, हाफ वा क्वाटर भन्ने कुराहरु छन् । जबकी फिल्म प्रमोसनमा सबैतिर महिलाले नै अनुहार देखाइरहुन परेको हुन्छ । धेरै कुरामा गुनासो छ तर अब गुनासो मात्रै गरेर पनि भएन् । किनभने आफूले पनि स्टेप लिन सक्नुपर्छ । आफ्ना कुरा राख्न सक्नुपर्छ । त्यस्तो ठाउँमा पुर्याउन सक्नुपर्यो, जहाँबाट परिवर्तन आउन सक्छ । तर त्यस्तो परिवर्तन आउन समय लाग्छ । किनकी यो पुरुषप्रधान समाज हो । एक युवतीको डिभोर्स हुँदा त महिलाको मात्र नाम उचाली उचाली मिडियाले लेखिरहेको छन । केटा को हो भनेर पनि गुगल गर्नुपर्ने अवस्था छ । यस विषयमा हामी अझैपनि एकसय वर्ष पछाडि छौं ।
पछिल्ला बर्षहरुमा नेपाल छाड्ने युवाहरु एवम कलाकारहरुको सङ्ख्या बढ्दो छ, के कारणले होला ?
जिन्दगीमा सबैलाई सुरक्षा चाहिन्छ । उमेर बढ्दै गएपछि झनै चाहिन्छ । अझ भन्ने हो भने बालबच्चा भएपछि झनै चाहिन्छ । आफ्नो देशमा जब त्यो सुरक्षा देख्नुहुन्न जन्मभूमि छाड्नुहुन्छ । आफूले गरिरहेको काम छाडेर विदेशिने रहर सायदै कसैलाई हुँदैन् । तर रहर भन्दा पनि बाध्यता हो । आफ्नो देश छाडेर गएभने राम्रे जीवन दिन सक्छु, बच्चाहरुलाई वा आफू राम्रोसँग बाँच्न सक्छु भन्ने हो । नेपालमा अझैपनि टिक्न र व्यवसाय गरेर जीवन जिउन गार्हो भएरै होला विदेशिनेक्रम चलेको ।
यसका लागि चाँही राज्यले के गर्नुपर्छ जस्तो लाग्छ ?
यसको लागि त एकदमै ठूलो योजना नै चाहिन्छ । दुई वर्षमात्रै खाडीमा काम गर्न जानेको जमात नै कति धेरै छ नि । त्यो जानै नदिनलाई चाँही सरकारी योजना चाहिन्छ र युवाहरुको सोच बदल्न सक्नुपर्छ । खाडी देशमा गएर लेबर काम गरेर आफ्नो ज्यान जोखिममा राखेर जानेलाई नै पहिला कसरी रोक्ने त्यो चाँही ठूलो प्रश्न हो । यसको लागि राज्यले एकदमै ठूलो प्रयास गर्नुपर्ने देखिन्छ ।
कलाकारको दृष्टिकोणबाट नेपाली राजनीतिलाई कसरी हेरिरहनुभएको छ ?
देशको हरेक नागरिक राजनीतिबाट अछुतो छैन् । सिनेमा बनाउने सुरुवातदेखि सिनेमा रिलिज भएर दर्शकसम्म पुग्दा कुनै न कुनै राजनीति जोडिन्छ । चाहे चलचित्र दर्ता गर्दा होस् या सिनेमा बनाउँदै गर्दा अनुमतीहरु लिने कुरा हुन् । या सेन्सर गर्ने कुरा होस् यि सबै काममा मन्त्रालय जोडिन्छ । त्यो मात्र नभएर चलचित्र देखाउने बेलासम्म पनि हामी राजनीतिबाट टाढा बस्न सक्दैनौं जस्तो लाग्छ । तरपनि कति कुराहरुमा चाँही गर्नसक्ने भएपनि मन्त्रालय या चलचित्र विकास बोर्डले निर्णय लिनका लागि आफैंपनि बल नलगाएको हो कि जस्तो लाग्छ । निर्णय लिनको लागि बल नपुगेजस्तो लाग्छ । सानातिना कुराहरु जस्तै बिमाको कुराहरु, रिटायर्ड लाइफको सुरक्षाको कुराहरुमा काम भएजस्तो लाग्दैन् । यस्ता कुराहरु नहुँदा अलिकति खिन्न लाग्छ । ५०–६० वर्षको इतिहास बनाइसकेको नेपाली सिनेमा क्षेत्र अहिलेसम्म आइपुग्दा पनि कुनै किसिमको सुरक्षा छैन् जस्तो लाग्छ । संघ संस्थाले मिलेर गरिरहनु भएको छ । तर राज्यले खासै चासो नदिएको देख्दा दुःख लाग्छ ।
अन्तिममा फिल्म सारंगको बारेमा के भन्न चाहनुहुन्छ ?
दर्शकहरुले मलाई धेरै ठाउँमा देखिरहनुभएको होला तर यो सबै सारंग फिल्मको प्रमोशनका लागि हो । आत्मादेखि के भन्न चाहन्छु भने सबैजना बच्चाहरुलाई लिएर परिवारसहित फिल्म हलमा आउनुहोला । सारंग हेरिदिनुहोला ।
