प्रेम देवान
विराटनगर १६ भदौ । नेपाली पात्रो अनुसार यसपटको तिज भदौ २७ गते हो तर विराटनगरमा भने तिज एक महिना अगाडीदेखि नै मनाउन होडबाजी नै चलेको छ । विराटनगर महानगरपालीकाकी उप–मेयर ईन्दिरा कार्कीलाई अहिले तीजको प्रमुख अतिथी बनेर जान भ्याई नभ्याई छ ।
महिलाहरुको विशेष पर्व भएका कारण पनि महिलालाई नै विशेष अतिथि बोलाउनुपर्छ भन्ने तीज मनाउने आयोजकहरुको ठम्याई छ । त्यस्तै विराटनगरकी अर्की नेकपाकी एक सक्रिय महिला नेतृ नमिता न्यौपानेलाई भदौको दोस्रो हप्तासम्म आदा दर्जन बढी स्थानबाट तीज मनाउनको लागी विशेष निम्तो आईसकेको बताउनुुहुन्छ । उहाँले दुईवटा भन्दा बढी तीज कार्यक्रममा जान भ्याउनुभएन । उहाँ जस्तै विराटनगर महानगरपालीकाकी नगर बोर्ड महिला सदस्य शिला श्रेष्ठले पनि विराटनगर ७ का स्थानिय महिलाहरुले आयोजना गरेको तीज विशेष कार्यक्रममा सहभागी हुन पुग्नुभयो ।
गत भदौ २ गते शनिबार विराटनगरको विग होटेलमा एउटा भव्य रुपमा तीज विशेष कार्यक्रममा भयो । विराटनगरमा रहेको रोयल भेलभेट बुटिक र इन्सारा ब्युटी पार्लरले तिज विषेश कार्यक्रम आयोजना गरिएको गरिएको थियो । त्यहाँ सहभागी भएका महिलाहरुको पहिरान हेर्दा कम्तिमा पनि २० हजार भन्दा तलका थिएनन् । अधिकास महिलाहरु ब्राईडल, चुरी, लेङ्गा, चोली, र हातभरी चुरा अनि ब्रास्लेट खुट्टामा पाँच ईन्चका हिलमा सजिएका थिए । तीज कार्यक्रममा उच्च घरानाका महिलाहरुको विशेष उपस्थिती थियो । त्यहाँ विभिन्न संस्कृतिक नृत्य , फेसन शो , मेक अप शो अनि फोटोसुटका कार्यक्रम भएका दृष्य प्रष्ट देखिन्थे ।
अहिले तीजमा सुनचाँदीका गहनाहरू, रंगीचंगी साडी, लेहेंगा तथा पार्टी प्यालेस र ठूला होटलका स्न्याक्स र ड्रिंक्स हातमा भएन भने तीज नै होईनकी भन्ने भान धेरै महिलाहरुमा हुन्छ । अहिले वेदना र बिलौनाका भाका छोडेर आकर्षक पहिरन अनि उत्तेजक र उन्मुक्त भंगिमामा प्रस्तुत भएका गितका भिडीयोहरु सार्वजनिकरुपमा आईरहेका छन् ।
समालोचक तथा समिक्षक बाबुराम तिम्सिनाको भनाईको आधारमा हरितालिका तीज भनेको कुनैवेला भगवान पार्वतीले शुद्ध ब्रत बसेर राम्रा पति पाउ भनेर पानी पनि नखाई ब्रत बसेकी थिइन् ।
तर अहिले तीजको मौलिकता हराउदै गएको छ ।
भड्किलो र आधुनिक रुपमा तीज मनाउन थालिएपछि तीजको मर्म र भावना मेटिएदै गएको छ । चेली र माइतीसंग जोडिएको तीजलाई अहिले भड्किलो रुपमा मनोरञ्जनका रुपमा लिन थाले पछि यसको महत्व र भावना र मौलिकतामा परिवर्तन हुदै गएको समालोचक तिम्सिीनाको बुझाई छ । उहाँ भन्नुहुन्छ’,महिलाहरुले तीज पर्व मनाउने नाममा विकृती पैmलाउदै गएका छन् ।’
दाईभाईले दिदीबहिनीलाई घरबाट माइतमा लगेर दर खुवाउने, चेली र माइतिका बीचमा सुख, दुःख साटासाट गर्ने, गीतबाटै पीर ब्यर्थाहरु पोख्ने तीजको मौलिकता हो भने चेलीको सम्मान तीजको महत्व हो, तर तीजको मौलिकता आधुनिकतासंगै हराएको बताउनुहुन्छ महिला नेतृ नमिता न्यौपाने ।
पछिल्लो हरेक वर्षहरुमा तीज अझ भड्किलो र खर्चिलो हुँदै गएको छ । सामान्य मान्छेले तीज मनाउन नसक्ने अवस्था आएको छ । महंगो लगाउने, होटेल, पाटी प्यालेसमा खाने, नाच्ने रमाउने, तीजका लागि महंगा होटेल नै बुक गर्ने प्रचलन बढेको छ । गाउँघर र छिमेकका दिदीबहिनीहरु जम्मा भएर रमाईलो गर्ने दुःख, सुख गर्ने तीजमा अहिले भने ठुला ठुला कार्यक्रम आयोजना गर्ने, ट्रयाकमा गीत गाउने, नाच्ने प्रचलन बढेको छ ।
विराटनगरका विभिन्न टोलटोलका महिलाहरु, विभिन्न समूह, संघ, संगठनहरु, प्रतिष्ठानहरुका साथै सरकारी तथा गैरसरकारी कार्यालयहरुले पनि भड्किला खालका औपचारिक कार्यक्रम आयोजना गरिरहेका छन् । त्यस्ता कार्यक्रममा थुप्रै खर्च गर्ने गरिएको हुन्छ । यद्यपी कही कतै भने मौलिकता झल्किने गरी तीज गीत प्रतियोगिता लगायतका राम्रा कार्यक्रमहरु पनि गर्ने गरिएको छ ।
तीजमा देखिएको यस्तो विकृतिलाई अब हामी आफै नेपाली महिलाहरुले रोक्नुपर्ने बताउनुहुन्छ, विराटनगर महानगरपालीकाकी उप मेयर ईन्दिरा कार्की । ‘तीजमा हुनुपर्ने मौलिकता नभएको र तडकभडक बढिरहेको भन्दै यसलाई हामी आफै यसलाई रोक्नुपर्छ । 
तुलनात्मक रुपमा हरेक वर्ष तीज भड्किलो बन्दै गएको उहाँको ठम्याई छ । अखिर जे होस हामीले महिलाको विशेष तिजलाई मनाउन हुदैन भनेर विरोध गर्न खोजेको भने किमार्थ होईन, हामी यति मात्र भन्न चाहान्छौ कि आफ्नो हैसियतले भ्याएसम्म मात्र मनाउनुहोस...।
