काठमाडौं । भारतीय विदेशमन्त्री एस जयशंकरले भारत र इरानले संयुक्त रुपमा निर्माण गर्ने इरानी बन्दरगाहले सम्पूर्ण क्षेत्रलाई फाइदा हुने दाबी गरेका छन् ।
भारत र इरानले यस बिषयमा गरेको सम्झौताको कडा आलोचना गरेको अमेरिकालाई जवाफ दिनेगरी विदेशमन्त्री जयशंकरले आज यस्तो टिप्पणी गरेका हुन्।
चाबहार बन्दरगाह सञ्चालन गर्न १० वर्षको सम्झौता गरेको एक दिनपछि अमेरिकाले दिएको चेतावनीको जवाफ दिँदै विदेशमन्त्री जयशंकरले कोलकातामा आयोजित कलकत्ता सिटिजन्स इनिसिएटिभद्वारा आयोजित एक कार्यक्रममा भने, “चाबहार बन्दरगाहसँग हाम्रो लामो सम्बन्ध छ, तर हामीले कहिल्यै दीर्घकालीन सम्झौतामा हस्ताक्षर गर्न सकेनौं। इरानीसँग विभिन्न समस्याहरू थिए, यो संयुक्त उद्यम, साझेदारहरू परिवर्तन भए, परिस्थितिहरू परिवर्तन भयो । अन्तमा, हामी यसलाई क्रमबद्ध गर्न र दीर्घकालीन सम्झौता गर्न सफल भयौं। एक दीर्घकालीन सम्झौता आवश्यक छ । किनभने यो बिना, तपाईँले पोर्ट सञ्चालनलाई वास्तवमै सुधार गर्न सक्नुहुन्न, जुन हामी सम्पूर्ण क्षेत्रलाई फाइदा पुग्ने विश्वास गर्छौं। ”
जयशंकरले थप भनेका छन्, ‘मैले केही टिप्पणीहरू गरिएको देखेँ, तर मलाई लाग्छ कि यो सञ्चार गर्ने, विश्वस्त पार्ने र मानिसहरूलाई यो वास्तवमा सबैको फाइदाको लागि हो भनेर बुझाउने प्रश्न हो। मलाई लाग्दैन कि मानिसहरूले यसलाई संकीर्ण दृष्टिकोण लिनुपर्दछ, र उनीहरूले विगतमा त्यसो गरेका छैनन्। यदि तपाईँले चाबहारमा अमेरिकाको आफ्नै दृष्टिकोणलाई हेर्नुभयो भने, अमेरिकाले प्रशंसा गरेको छ। हामी यसमा काम गर्नेछौं ।’
चाबहार इरानको सिस्तान, बलुचिस्तान प्रान्तमा अवस्थित एउटा गहिरो पानीको बन्दरगाह हो। यो भारतको सबैभन्दा नजिकको इरानी बन्दरगाह हो, र खुला समुद्रमा अवस्थित छ, जसले ठूला कार्गो जहाजहरूको लागि सजिलो र सुरक्षित पहुँच प्रदान गर्दछ। सन् २०१६ को मे महिनामा प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीको इरान भ्रमणका क्रममा भारत, इरान र अफगानिस्तानबीच अन्तर्राष्ट्रिय यातायात र पारवहन करिडोर (चाबहार सम्झौता) स्थापना गर्ने त्रिपक्षीय सम्झौतामा हस्ताक्षर भएको थियो।
हालसम्म चाबहार बन्दरगाह हुँदै भारतबाट अफगानिस्तानमा २५ लाख टन गहुँ र २ हजार टन दाल ढुवानी भइसकेको छ ।