लेख

मिसन ‘दिमाग खराब’

सन्तोष पोखरेल मंसिर ६ गते वैवाहिक वार्षिकोत्सवको दिन । कसरी मनाउने त ? श्रीमतीसँग सल्लाह गर्दा सपरिवार फिल्म हेर्न जाने निधो भो । कुन फिल्म ? उही त हो नि, हिजोआजको बडो चर्चामा रहेको ‘दिमाग खराब’ । घरमा ताल्चा मारेर लागियो हलतिर सपरिवार । अर्थात् बुबा, आमा, आफू, श्रीमती र सानी छोरी । ३ः०० बजेको सो हेर्न जिल�. . .


भक्तपुरका फूल युरोप, अमेरिकासम्म

रमेश गिरी/रासस भक्तपुर । बारीभरि ढकमक्क फूलेका सयपत्री र मखमली फूल । बिहानैदेखि बारीका मखमली र सयपत्री फूल टिप्न बस्तीभित्रका सिङ्गो परिवारलाई भ्याइनभ्याइ छ । भक्तपुरमा सबैभन्दा बढी फूलखेती हुने सूर्यविनायक नगरपालिका–७ गुण्डुका घरका आँगन, डिलदेखि खेत र बारीको पाटाभरि फुलेका फूलहरुले यहाँको सौन्द�. . .


एक डाक्टर र एक नर्सबाट सुरु भएर यसरी बन्यो बाह्रसय शै्या, एकसय डाक्टर उत्पादन गर्ने विराट मेडिकल

विराटनगर । दार्जिलिङमा बीएससी अध्ययनपछि रुसमा एमबीबीएस गर्ने अवसर पाएका विराट मेडिकल कलेज तथा शिक्षण अस्पतालका अध्यक्ष डा.ज्ञानेन्द्रमानसिंह कार्की एमडी गरेर नेपाल फर्किए । दुईवर्ष नेपालमा पेसामा संलग्न भएपछि पुनः एमएस गर्न रुसनै फर्किए । अध्ययन सकाए पुनः काठमाडौंको प्रसुती अस्पतालमा पेशामा आवद�. . .


धान नाचमा सम्बन्धको आफ्नै मर्यादा र अनुशासन हुन्छ

सुजता लिम्बू विराटनगर । सामाजिक अभियन्ता भनेर चिनिने तारा बरालले एउटा अन्तर्वातामा राई, लिम्बू समुदायसँग जोडिएको सांस्कृतिक विषयको सन्दर्भमा जोडेर विवादित अभिव्यक्ति दिएकी छिन् । जनु अभिव्यक्ति यतिबेला विवादमा चुलिएको छ । उनले राई, लिम्बू समुदायका महिलाहरु बिहे गर्नु अगाडी नै धान नाच्ने , बजारमा �. . .


गाउँघरमा पनि देखिन छाडे ढिकी र जाँतो

युवराज विष्ट/रासस भोजपुर । दशकौँअघिसम्म गाउँघरमा कुटानी, पिसानीका लागि प्रयोग हुने ढिकी, जाँतो लोप हुन थालेका छन् । कुटानी, पिसानीको सहज माध्यमका रुपमा बजारमा विद्युत् तथा पेट्रोल, डिजेलबाट चलाउन सकिने आधुनिक मिल आउन थालेपछि ढिकी, जाँतोको प्रयोग हराउन थालेको हो । मानिस उत्पादनमुखीभन्दा पनि बाहिर ब�. . .


विस्थापित हुने चिन्तामा जलारी समुदाय

जमुना वर्षा शर्मा/रासस पोखरा (कास्की) । सर्वोच्च अदालतले फेवातालको मापदण्डसम्बन्धी गरेका एउटा फैसलाले यहाँको एक जलारी समुदाय चिन्तित बनेको छ । फेवाताल किनारमा पुख्र्यौली सीपसँग जोडिएर जीविकोपार्जन गर्दै आएका जलारी समुदाय यक्त फैसलाले पुर्खौली पेशाबाट विस्थापित हुनुपर्ने हो कि भन्ने चिन्ता थपिएक�. . .


परम्परा जोगाउन ढोल बजाउँदै विराटनगरका दिपेश

सुजता लिम्बू विराटनगर । जब आँगनमा ढोल बज्न सुरु हुन्छ दशैँको रौनकता बढेको संकेत हुन्छ । तराईका घरदैलोमा परापूर्वकालदेखि नै ढोल पिटेर दशैँ आएको सूचना दिने चलन छ । ‘दशैं आयो’ भन्दै घरदैलोमा ढोल बजाउने संस्कृति राम (चमार) समुदायको पुरानो संस्कृति हो । यस्तै विराटनगर ११ मा बिहान ढोल बजाउदै गर्दा भेटिए. . .


नोबेल पुरस्कारबारे जान्नै पर्ने कुराहरू

काठमाडाैं । अर्थशास्त्रतर्फको अन्तिम पुरस्कार घोषणासँगै यस वर्षका लागि नोबेल पुरस्कारहरूको घोषणा समाप्त भएको छ। हावर्ड विश्वविद्यालयकी प्रोफेसर क्लाउडिया गोल्डिनलाई यस वर्षको अर्थशास्त्रतर्फको नोबेल पुरस्कार प्रदान गरिएको छ। सन् २०२३ को नोबेल पुरस्कारहरूको घोषणा कोभिड-१९ विरुद्ध सफल एमआरएनए. . .


ऋणको भार

सुजता लिम्बू सधैँ लालीपोतेले सजिएर हिँड्ने दमन्ता आजभोली शिशिर याममा उजाडिएको रुख झैँ देखिन थालेकी छिन् । रित्तो, श्रृंगारबिहिने । उनी भित्रको खुशी, हौसला र जीवन बाँच्ने आँट ‘रुढी’को ज्वरोले महिनौ थलिएर निधन भएको श्रीमानको चितासँगै जलेको छ । हाँसेर मात्रै बोल्ने स्वभाव बदलीएको छ । उनी हाँस्दा पनि आँ. . .


चेरी पिकरको रोइलो : हुनु र नहुनुको अर्थ छैन

-सुरज दाहाल प्राचीन ग्रीक कवि हेसियोडले भनेका थिए "बेइमानीको लाभको खोजी नगर बेईमानको लाभ हानि हो।" भर्खरै एउटा चेरी पिकर मिडियाले आफु राजनीतिक पोस्ट कम गर्ने , आम मानिसको जीवन सजिलो बनाउने कुरामा ध्यान दिने र कुनै समुहमा सिमित नहुने भन्दै आफ्नो पेज पुन:सक्रिय गरेको जानकारी दियो र फेरी चेरी पिकिंग गर्न स. . .


‘बा’को आँसुलाई देखेर पनि नदेखेझैँ गर्न बाध्य बने

सुजता लिम्बु ‘बुबा, सयजना शिक्षकभन्दा बढी हुनुहुन्छ’ मैले यो लाइन कुनै पुस्तकमा पढेकी थिए । व्यवहारमा भोगेको र अध्ययन गरेको सिकाई त्यो पुस्तकभन्दा कैयौँ गुणा ठूलो पुस्तक मेरा आफ्ना बा लाग्छन् । आज म तिनै सिकाईका सिंगो पुस्तक मेरा बुबालाई सम्झन चाहें । म बुबाकी प्यारी नै थिए क्यार । आमाले कुट्न झम्टिद�. . .


याक्थुङ समुदायमा फेरी जन्मदैन होला अर्को ‘सुवास नेम्वाङ’

सुजता लिम्बु उबेला बिहानको समय होस् वा साँझ रेडियो सुन्दै मेरा बा ले भन्ने गर्थे ,‘राजनीतिमा लिम्बूको शिर राख्ने एकजना सुवास नेम्वाङ छन् ।’ आमा भने बाको कुरालाई प्रतिकार गर्दै कान छेवैमा टाँसेर सुन्दै गरेको रेडियो खोस्दै भन्ने गर्थिन ,‘आ ! जो भए पनि हामी निमुखाका लागि काम लाग्दैनन् ।’ आमाले खेसेर टेबलम. . .