विराटनगर। खाद्य प्रविधि तथा गुण नियन्त्रण विभागले धूलो दूध (मिल्क पाउडर) सँगसँगै मोहीको धुलो (ह्वे पाउडर) को आयातमा रोक लगाएपछि बिस्कुट लगायतका खाद्यवस्तुको कच्चा पदार्थको अभाव हुन थालेको छ ।
ह्वे पाउडर पैठारीमा अवरोध भएपछि बिस्कुट, कन्फेक्सनरी, बेकरी उत्पादन, क्रिम, चिज बल, नुडल्स, कुरकुरे जस्ता स्न्याक्स खाद्यवस्तुको उत्पादनमा असर पुगेको हो । यस्ता खाद्यवस्तुका लागि ह्वे पाउडर सहायक कच्चा पदार्थ हो । उद्योगी एवं क्लालिटी बिस्कुट इण्डस्ट्रीका सञ्चालक श्याम काबराका अनुसार लकडाउनसँगै विभागले ह्वे पाउडरको आयातमा रोक लगाएको थियो ।
मिल्क पाउडरकै आइटममा पर्ने ह्वे पाउडर आयात पनि रोकिएपछि उत्पादन अवरोध हुनसक्ने भएको छ । मिल्क र ह्वे दुबै पाउडरको पैठारीका लागि लकडाउन अगाडीसम्म अनुमति पाइन्थ्यो तर मिल्क पाउडर नेपालकै बिक्री नभएर थन्किएको छ । विभागले लकडाउन सुरु भएसँगै बन्द गरेपछि खोल्ने स्वीकृति समेत दिन नमानेको उद्योगी काबराले बताएका छन् ।
‘मिल्क पाउडर त नेपालमा नै उत्पादन गरिन्छ र यहाँ खरिद गर्न पनि पाइन्छ तर ह्वे पाउडरको उत्पादन स्वदेशमा छैन । स्वदेशी बजारमा खरिद गर्न नपाइने भएकोले तत्काल खोल्नुपर्ने माग उद्योगीहरुले राखेका छन् । नेपालको कानुनअनुसार कुनै पनि खाद्यवस्तु वा त्यसको कच्चा पदार्थको पैठारी गर्नुअघि खाद्यको अनुमति–पत्र अवश्य चाहिन्छ ।
खाद्यको अनुमति–पत्र नभएमा बैंकले उक्त खाद्यवस्तु वा त्यसको कच्चा पदार्थको एलसी (प्रतीतपत्र) खोल्न सकिैदन । लकडाउनपछि देशभित्रै मिल्क पाउडरको उत्पादन यथेष्ट हुन थाल्यो यसपछि यसको पैठारीको अनुमतिमा रोक लगाइएको हो । तर, मिल्क पाउडरसँगसँगै देशभित्र उत्पादन नै नहुने ह्वे पाउडरमा पनि रोक लगाइनुले उद्योगीहरुलाई असजिलो बनाईरहेको छ ।
नेपालमा ह्वे पाउडरको पैठारी भारतको अमुल लगायतका संस्थागत डेरी उद्योगबाट गरिदैं आएको छ । अझै एकदुई हप्ता ह्वे पाउडरको पैठारीमा अवरोध लागेमा उद्योगले बिस्कुट, चकलेट, स्न्याक्स लगायतका आधा दर्जन उत्पादन कटौती गर्नुपर्नेछ । ह्वे पाउडरलाई कतिपय खाद्य उद्योगहरूले चिज पाउडरको विकल्पमा पनि प्रयोग गर्दै आएका छन् ।
