साहित्य संसार

-मिलन लम्साल (बिराटनगर) घ्यार्र शटर उठाएर हेर्छु कसैले बोलाएकि मनमा बेचैनी छ ग्राहक आए हुन्थ्यो भनी कोही देख्दिन फेरि घ्यार्र शटर बन्द गर्छु किनकि म शटरवाला पसले नै परे ।। त्यहीँ पसल भित्रको डेरामा छु निषेधाज्ञा छ बाहिर जानु भएन , भित्र श्रीमती र सानो छोरा खानेकुराको आसमा छ्न् । महामारीमा मैले चा�. . .

विराटनगर । अग्रज गजलकार कविराज पोखरेलको निधन भएको छ । लामो समयदेखि मृगौला रोगबाट पीडित पोखरेलको ५७ वर्षको उमेरमा आफ्नै निवासमा निधन भएको हो । पोखरेल तीसको दशकदेखि नेपाली साहित्यमा सक्रिय थिए । लामो समय नेपाल बैंकमा काम गरेका उनी गजल र कविता लेखनमा अब्बल मानिन्छन् । उनका ‘नायिका’ खण्डकाव्य, ‘झण्डाहरू . . .

दिनानुदिन बढिरहेको छ कोरोना कहर ।। बालक बृद्ध कसलाइ पो हुन्छ मर्ने रहर ।। जनता आफैं सतर्क भै बस्नु पर्ने यो बेलामा ।। हिडछन् अकाल्मै फाल्न ज्यान बोकेर जहर ।। संघर्षको धरातलमा रुन हास्न सिक्नुपर्छ ।। त्यही सिकाइमा अल्झेको छ जिन्दगिको प्रहर ।। हराएका आशहरु संगालेर जिउन खोज्दा ।। छरिएका खुशी समेट्ने. . .

माथी छ आकाश र छन् आकाशमा तारा । तल छ गगन र छ गगन मुनि पाताल । किन हुनु पर्यो मेरो बहिनी निर्मला पन्तलाई बेहाल किन हुनु पर्यो मेरो बहिनी निर्मला पन्तलाई बेहाल।। रुन्थि कराउथि आफूलाई छोडाउने । ति जालिमहरु सँग मरीमरी कोशिश गरेकै थीई । किन मानेनन् ती जलीमहरुले उसको बोली को मिसहाल किन भई मेरी बहिनी निर्मल. . .

म शंख फुक्या फुक्यै छु युद्द खेल्न आउन कोही । तर, तरवार काे सट्टा, पीडा बोकेर आऊ रगत धितो राखी, ऋणमा भएनी आँसु बोकेर आऊ।। फैसला गर्नु छ यहाँ मलाई, कसको पीडा ठूलो ? कसको जीवन धेरै मायालाग्दो । नडराऊ साथी, बिर्सी पुर्खाका जितका गाथा, र खोक्रो विरता, म मुसुक्क हाँसी सेतो झण्डा फर्फराउन तयार छु l. . .

- दाहाल त्रिविक्रम असार पहिलो हप्ताको बेला थियो । बिर्खे र उसका साथीहरु पाँच हल गोरु लिएर गोठाला हिँड्न लागे । असारको बेला, आकाश अलिकति धमिलो थियो, धुम्म थियो । पाँच हल गोरु चराउन जाने गोठाले ३ जना थिए । गोरु निकाल्ने बेलामा विर्खेले पल्ला घरे गोठाले साथी अम्मरे अनि गोकुलेलाई कराउँदै भन्यो,"घूम बोकेस है �. . .

सरु पराजुली संघर्ष हो जिन्दगी, संघर्षले जीवन चलाईदिन्छ । मृत्यु आउछ एकदिन, यसले तिमिलाई ढलाईदिन्छ । आखिर मरिजाने जिन्दगीमा किन घमन्ड गर्छौं । लैजान्छ अर्कैले घाटमा, अर्कैले तिमिलाई जलाईदिन्छ ।।. . .

इटहरी । केशब रिमालद्वारा लिखित नौटङ्की माया कथा सङग्रह कृतिको लोकार्पण एक कार्यक्रम बीच प्रदेश नम्बर १ का प्रदेश प्रमुख माननीय सोमनाथ अधिकारी ‘प्यासी’ज्यूले गर्नु भएको छ । डियर कल्याण साहित्य प्रतिष्ठान इटहरीले प्रकासमा ल्याएको कथाकार रिमालको पहिलो कथा संग्रह हो । विभिन्न ९ वटा शीर्षकमा रहेका कथा. . .

- कृष्ण गजुरेल आफै जिउन आफै रमाउन उठौ साथी हो अरुको दुःखमा साथ दिने हामी पनि हो अरुको आँसु पुस्दा आफनै भुल्नु छ उठ अब बहिरा साथी हो ।।। जुन भाषा बोल्छौ त्यहि भाषाको इशारा गर्न सक्छौ हामी बहिरा कर्म मेरो दुःखी रैछ खै कसले गर्छ माया अध्याँरोमा साथ छोड्दै पर भाग्छ छाँया उठ अब बहिरा साथी हो ।।। देखाउछौ�. . .

-स्वस्तिका काफ्ले आमा , आज तिम्रो साह्रै याद आयो हो, म पनि आमा बन्न लाग्दैछु तर तिम्रो काखको न्यानो पनको आज धेरै नै याद आयो ।। तिम्रो त्यो तिता गालीको मीठो सम्झना बनि तिम्रो आज मलाई खुब याद आयो बाहिर गई घर फर्केर आउॅंदा तिम्रो हातले बनाको त्यो खाजाको खुब याद आयो ।। बढ्दो शरीरको वजन र कहिले काहींको त्�. . .

सुदर्शन आचार्य म यस्तो यात्रा गर्नेछु जहाँ मेरो लासले नया स्वास पाउनेछ! जुन आज सम्म आसको पर्खाईमा अल्झेको थियो अनि यो स्वासले क्षितिज पारि रोज्नेछ अन्तरिक्षको धमिलो क्यानभासमा मैले नया संसार कोर्नेछु अनि म मेरा आखामा तिमीलाई सजाउँदा तिम्रा आँखामा मेरो यो अलौकिक संसार सजाउनु हो, यसैको को लागि त म�. . .

कसलाई हुनु छ महान? अनि कसलाई हुनु छ अमर? मेरो रोजाई ती मध्ये कोही जस्तो हुनुछैन। त्यसैले सबैभन्दा पहिले मलाई म नै हुनु छ।।। समुन्द्र पारीको बिदेश देखेर आए तर, आफू जन्मीएको समाज राम्ररी बुझेकै छुइन। यो जीन्दगीबाट के पाएँ, के गुमाए वास्ता छैन... त्यसैले सबैभन्दा पहिला मलाई चाहिँ म नै हुनु छ।।। जित के हो?... . .