लेख/रिपोर्ट

बजारमा नेपाली आँपकै एकछत्र राज

घरेलु मदिराको ‘ब्राण्डिङ’ कति सहज ?

असार १५ को पहिचान : दही र चिउरा

नागरिकता पाएपछि खुशीले भरिएका अनुहारहरु …..

सुजता लिम्बू विराटनगर । समय : बिहानको १२ बजे स्थान : जिल्ला प्रशासन कार्यालय मोरङ तराईको रापिलो घाम, कोही छाता ओडेर त कोही कागजातका फाइलले अनुहार छेक्दै लामो ताँतीमा पालो कुररिहको भिड देख्न सकिन्थ्यो । त्यसो त सधैं भन्दा सोमबार जिल्ला प्रशासन कार्यालय परिसरको माहोल भिन्नै अनुभूति गर्न सकिन्थ्यो । त्य. . .


पर्यटकको प्रतीक्षामा साल्पापोखरी

भोजपुर । साल्पापोखरी खोटाङ, सोलुखुम्बु, भोजपुर र सङ्खुवासभा जिल्लाको सङ्गमस्थलका रूपमा परिचित प्राकृतिक सौन्दर्यले भरिपूर्ण स्थल हो । साल्पापोखरी समुद्र सतहदेखि तीन हजार छ सय ७२ मिटर उचाइमा रहेको यो चार जिल्लाको सङ्गमस्थल भए पनि भोजपुर जिल्लाको साल्पासिलिच्छो गाउँपालिकामा पर्दछ । सङ्खुवासभाको �. . .


जीवनको उर्जाशिल उमेरमा सजायको भागेदार हुँदै बिताउनुपर्ने बाध्यता

सुजता लिम्बू विराटनगर । ‘बालकैमा दिल बस्यो गौथली नभागौ त मनमा भो खुलदुलि भागौ भने बालबिबाहको मुद्दा चलानी’ गीतका हरफ र प्रकाश विक (नाम परिवर्तन) को जीवन कहानी उस्तै—उस्तै भन्दा फरक नपर्दो हो । उनलाई उमेर नपुगी विवाह गर्दा मुद्दा चल्छ भन्ने ज्ञान समेत थिएन । त्यही अन्जान र अनविभज्ञताका कारण अ. . .


मुमताज र ताजमहल: प्रेम वा मातृ मृत्युको प्रतिक

-सुरज दाहाल ताज महल, संसारको सबैभन्दा प्रतिष्ठित र प्रतिकात्मक स्मारकहरू मध्ये एक हो जुन अनन्त प्रेम र प्रेम प्रतिको भक्तिको प्रतीकको रूपमा खडा छ। मुगल सम्राट शाहजहाँले आफ्नी प्रिय पत्नी मुमताज महलको सम्झनामा बनाएको भनिने यो महल उनीहरूको गहिरो र चिरस्थायी प्रेम कथाको प्रमाणको रुपमा परिचित छ। सन् १�. . .


रहस्यको गर्भमा मौलापुरको महादेव मन्दिर

रौतहट । “यो मन्दिर त रहस्यैरहस्यले भरिएको रहेछ । जति उत्खनन ग¥यो, जति अनुसन्धान ग¥यो, उति नयाँनयाँ रहस्यहरु उद्घाटित भइरहेका छन्”, पूर्वमन्त्री एवं रौतहट–३ का सांसद प्रभुु साहले मौलापुर नगरपालिका–५ स्थित पुरातात्विक पतौरा मन्दिरलाई देखाउँदै भन्नुभयो । उहाँको भनाइ थियो । प्रारम्भमा यो मन्दिर सेनकाल�. . .


सम्झानामा सीमित बन्यो ताप्लेजुङको लालीखर्क

फुङ्लिङ । विश्वको तेस्रो अग्लो कञ्चनजङ्घा हिमशङ्खला जाने पदमार्गमा पर्दछ लाली खर्क । ताप्लेजुङको सुकेटर विमान थलबाट करिब सात किमीमा पर्ने लालीखर्क टे«किङ क्याम्प पनि हो । पर्यटकलाई सेवा दिन धनबहादुर विष्टले २०४० सालमा लालीखर्कमा पर्यटन आवास सञ्चालन गर्नुभयो । लालीखर्कमा पहिलो घर बनाउने नै विष्ट ह�. . .


उस्सुमा रक्किको क्षमता

सुजता लिम्बू विराटनगर । नेपालको परिवेशमा हेर्ने हो भने भौतिक संरचना अभाव, प्रशिक्षकको अभाव र खेलकुद क्षेत्रमा हुने विविध राजनीतिक चलखेलले संभावना बोकेका कयौँ खेलाडी खेल क्षेत्रबाट ‘ब्याक’ हुने गरेका छन् । यस्तै खेल जीवनको नदीमा आइपर्ने संघर्ष र चुनौतीको सानाठूलो बाढीमा हेलिदै संभावनाको बाटो खोज. . .


इलाम जिल्ला र यसको चर्चा

इलाम नामाकरणका पछाडि केही किंवदन्तीहरु प्रचलित छन् । छोरा प्राप्तिका लागि माईपोखरीमा यज्ञ गर्न लगाएका राजालाई झुक्याएर रानीले छोरीका लागि यज्ञ गर्न लगाइ छोरी जन्मिए पछि राजाले मलाई छोरी चाहिन्न अर्थात ‘इला मा’ भन्दा यहि कारणले इलाम रहेको पनि भन्ने गरिन्छ । तर, सबैभन्दा बिश्वसनिय कारण भने लिम्बु भा�. . .


पदमार्गको आकर्षण : रैथाने प्रजातिका गुराँस मौरिस हर्गोज

म्याग्दी । नेपालमा मात्र पाइने रैथाने प्रजातिका गुराँस म्याग्दीको मौसिज हर्गोज पदमार्गको आकर्षण बनेको छ । म्याग्दीको अन्नपूर्ण गाउँपालिका–४ नारच्याङदेखि हुमखोला हुँदै अन्नपूर्ण हिमालको आधार शिविर जोड्ने मौसिस हर्गोज पदमार्गमा पाइने ‘रोडोडेन्ड्रन कोवानियनम’ र ‘रोडोडेन्ड्रन लोन्डेसी’ नेपालमा �. . .


गोठमा भैंसी, क्यारेटमा मदर कल्चर

सुजता लिम्बू विराटनगर । मोरङ, बुढीगंगा–१ का राजुकुमार खड्का एक दशकदेखि प्राङ्गगरिक (कम्पोष्ट) मल बनाउँदै आइरहेका छन् । भैँसीको गोबरलाई सदुपयोग गरेर कम्पोष्ट मल बनाउँदै आएका उनी यही व्यवसायमा भविष्य खोजिरहेका छन् । यसअघि पशुपालन व्यवसाय गरेर घाटा बेहोर्नुपरेको उनले अहिले मल उत्पादन व्यवसायले धेरै र. . .


सगरमाथा खुट्टाले होइन आत्मबलले चढेँ : कीर्तिमानी आरोही हरिबहादुर

काठमाडौँ । सगरमाथा आरोहणसँगै मैले नयाँ कीर्तिमान कायम गरेको छु । झट्ट हेर्दा म एक्लैले सगरमाथा चढेकोजस्तो देखिन्छ । तर यथार्थमा मलाई सगरमाथा चढ्न धेरै मनकारीहरुको साथ र सहयोग छ । विशेष गरी शेर्पा पथप्रदर्शक र सहयोगी बिना यो सम्भव हुने थिएन । मेरो परिवार यतिबेला बेलायतमा छ । मेरो यो सफलतामा बेलायतमा �. . .


नेपाली संस्कृति पछ्याउँदै शरणार्थी शिविरदेखि अमेरिकासम्म

काठमाडौँ । भनिन्छ, चाहनालाई अभाव र परिधिभित्र सीमित गर्न सकिँदैन । अठोटका साथ लम्किएका पाइला र त्यसप्रतिको आफ्नै विश्वास सफलताको कारक हो । आफूभित्र रहेको इच्छालाई मेहनतबाट प्राप्त गर्न सकिन्छ भन्ने उदाहरण बनेका छन् यी युवा । जसले नेपालमा भुटानी शरणार्थी भएर रहँदा होस् या अमेरिकामा पुनर्वास भएपछि सम. . .