साहित्य संसार

नयाँ वर्ष

मुक्तक

गजल

गजल

-दीपा तिम्सिना छोरो पनि आज हेर बाबुतिर नै गएको छ जुन थालमा खायो त्यही थालमा चुठेको छ वर्षौं लगाएर बनाएका हुन् त्यत्तिको बिर्सिएर ममता आफ्नै मुटु छुटेको छ ऊ जन्मिँदाको पीडा मनमा छ आजपनि छोडेको छ हाम्रो साथ मन दुखेको छ आफ्ना नै रहेछन् धोकाको खेती गर्ने बन्चरोको चोटले त्यो रुख सुकेको छ उसैले मात्र ब�. . .


वसन्त ऋतु

-शारदा भट्टराई हट्दै चिसो मुलुकमा अब ताप आयो अर्कै नयाँ प्रकृतिले उपमा बनायो फक्रे मुना रहरले वन कन्दरामा आयो वसन्त सबका घर आँगनीमा आकाशले रङ दियो सपना सजाई मैना चरी अघिबढी अब नाच्नलाई हावासँगै मधुरले दृढ मोहनीमा आयो वसन्त सबका घर आँगनीमा चम्के चमक्क शशि वादल भित्रभित्र आँखा अगाडि रमिता अति छ�. . .


गजल

-किस्मत खतिवडा 'विजय' केहि जिम्मेवारी, केहि बाध्यताले गर्दा पर्देशी बनायो मलाई कर्जाले गर्दा जतिसुकै दु:खसँग सामना गर्नसक्छु अभाबै अभाबमा हुर्किएकाले गर्दा अब त आफन्तको पनि भर लाग्दैन धेरै गुमाएँ आफ्नाको भरोसाले गर्दा किन दुखी छस्? यो नसोध्नुस् मलाई को हुन्छ दुखी? आफ्नो इच्छाले गर्दा. . .


गजल

-नवराज भट्ट 'कान्छोडिको ' फूल बनेर फूलनु यो त बेगलै कुरा भँवरा बनेर डुलनु यो त बेगलै कुरा रहरहरु लत्ताइदिए सपनाहरु टेकी इंद्रेनी बनेर खुलनु यो त बेगलै कुरा नदीसंग छाद हालेर रूँछ बगर तीर बनेर भूलनु यो त बेगलै कुरा अफठेरोमा नि हास्ने एक म अर्कों तिमी सुनगाभा बनेर झूलनु यो त बेगलै कुरा गहिराई नाप्न भनि �. . .


गजल

-पुष्पा नेपाल (सुवेदी) भयो के अर्थ बाँचेको हजारौं वेदनाभित्र थियो यो जिन्दगी मज्जा बितेको बचपनाभित्र हराएको होइन बाटो छु हिँड्दै लक्ष्यमा पुग्ने सबै त्यागी डुबेको हुँ म आफ्नै साधनाभित्र तिमी संसार हौ ठान्थेँ, तिमी नै जिन्दगी मेरो पराईकी भयौ किन्तु, तिमी छ्यौ सम्झनाभित्र सधैँ छुट छ ठुलालाई,नियम ला�. . .


प्रितीको तोरण!

-लक्ष्मी रायमाझी खड्का अलौकिक ठानेको र सर्वस्व मानेको नजिकिएको पल ममा तिमी र तिमीमा म समाहित भई एक अर्कोमा विलीन हुंँदै समर्पित भावले सुम्पेको अस्तित्वमय प्रिती! जतनको घेराभित्र सुरक्षित छ मनको भण्डारनमा! समयको दुरीले लखेटेको संयोग निकटताको झोलीमा पर्खिएको वियोग अझै आत्मीयताको डोरीले कसे�. . .


के मज्जा?

-जयन्ता खत्री सुधा छाम्दा छाम्दै नोट रित्तिएको बेला सधैँ नोट तन्ने कोट रित्तिएको बेला मन रित्तिदैन,तलतल लागिरहेको हुन्छ खलबल जागिरहेको हुन्छ के खाउँ के खाउँ आज जाउँ कि नजाउँ दोधारमा लथ्रक लथ्रक हिडिरहेको बेला पछाडी बाट झ्याप्पै अङ्गालो हालेर जाउँ ओइ आज यसो सोलमारी तिर भन्दै, जाने र ,भनि यसो देखावट. . .


आमा

-सुमन धमला मलाई नौ महिना सम्म कोखमा राखिन् हरेक दुःख ,पीडा, कष्ट भोगेर मलाई यो धर्तीमा जन्म दिइन् मेरा दुःख पीडा सबै आफैले लिइन् मलाई जन्माएपछि हुर्काई, बढाई, पढाई ठूलो मान्छे बनाइन् अनि म कसरी भन्न सक्छु मेरी आमा गलत हुन् । सधैँभरी मेरो खुसीमा रमाउँछिन् मेरो खुसीमा आफै हराउँछिन् राती सपनामा पनि मेर. . .


आँसुको अर्थ के !!

-जमुना पौड्याल मान्छे ! मान्छे हुनुको अस्तित्व खोज्दै उक्लिरहन्छ उकालाहरू ओर्लिरहन्छ ओरालाहरू बिर्सिएर विगत कुल्चिएर वर्तमान खोजिरहन्छ भविष्य कैयौँ वसन्तका गीत गायो कोइलीले कैयौँ हिउँदमा सन्देश ल्यायो कर्याङ्कुरुङले प्रत्येक बिहानी उदाउँछ आशाका कलिला अङ्कुर बोकेर प्रत्येक साँझ मुर्झाउँ�. . .


आँसुको अर्थ के ?

-पुष्पाशायरा हृदय गगनमा पुगेपछि संवेदनाको चोट या खुसीको सूचना बन्छ पानीको मेघ एकाएक र फाट्छ तरल मन अनि वर्षन्छ छचल्किएर धुँदै नयन् आँसु ! महासागर छ हृदयमा मन्थन गर्छ ब्रह्मचेत् देखिँदा उस्तै भए पनि झर्छ आँसु नुनिलो पिरो अमिलो अमृतजस्तै गुलियो पनि दुई नयन भएर तप्प! तप्प ! विरहवियोग खपेर झर�. . .


गजल

- उदय अतीत तिमीलाई बुझाएर के गर्नु खै जिवनमा आएर के गर्नु खै जिन्दगी तहसनहस छ मेरो सहानुभूति पाएर के गर्नु खै लडेको मान्छे नउठ्न सक्छ लडेपछि समाएर के गर्नु खै बिच यात्रामा छोडेको देख्दा सोच्छु गुन लगाएर के गर्नु खै भविस्य नै अन्धकार छ मेरो बिहान सुर्य उदाएर के गर्नु खै म गरिब हुँ गरिबमै मर्न दे�. . .


लघुकथा : बिहे

-पारस भट्ट (प्यासी) कोठामा रासन नुन तेल सक्किएको थियो आज बिहानै चिया नास्ता गरेर म बजार तिर लागे" बिस्तार बिस्तारै गित गुनगुनाउँदै एक ध्यानले एक्लै बाटोमा हिडिरहेको थिए पछाडी बाट मेरो पिठ्युँमा कसैले छोए जस्तो लाग्यो यसो पछाडी फर्केर हेर्छु आफ्नो प्रतिबिम्ब बाहेक कसैलाइ देखेन "फेरि म आफ्नै सुरमा अलिक�. . .